T - Word List


taa'

English: to guess
Bahasa Malaysia: meramal


taak

English: a gong - It is part of an ensemble in the Bidayuh traditional music.
Bahasa Malaysia: tawak


taan

English: 1. (adj) hardy; 2. (noun) haft; 3. (verb) to stop [taxi/bus]; 4. (adj) to endure
Bahasa Malaysia: 1. kuat; 2. pemegang; 3. menahan; 4. bertahan


taank

English: a cave
Bahasa Malaysia: gua


taas

English: an iron wood called belian
Bahasa Malaysia: belian


tabi'

English: to salute
Bahasa Malaysia: menyambut


tabi' ngumi

English: good evening
Bahasa Malaysia: selamat petang


tabi' pagi

English: good morning
Bahasa Malaysia: selamat pagi


tabi' singondu

English: good afternoon
Bahasa Malaysia: selamat tengah hari


Taitont

English: Taiton
Bahasa Malaysia: Taiton


taja'

English: a weeding knife
Bahasa Malaysia: pemotong rumput - bekong


tajo

English: blunt
Bahasa Malaysia: tumpul


tajo mondus

English: very blunt
Bahasa Malaysia: sangat tumpul


takal

English: when
Bahasa Malaysia: semasa


taluh

English: three
Bahasa Malaysia: tiga


tama'

English: to guess
Bahasa Malaysia: ramal


tana'

English: soil
Bahasa Malaysia: tanah


tana' rumbak

English: a landslide - /tanaʔ ɾᴜmbak/
Bahasa Malaysia: tanah runtuh


tanda'

English: a dance
Bahasa Malaysia: tarian


tandah

English: to let it be
Bahasa Malaysia: biarkan


tanduk

English: a horn
Bahasa Malaysia: tandok


tanon

English: to tell
Bahasa Malaysia: beritahu


tapant

English: a winnowing basket
Bahasa Malaysia: tapan


tatih

English: kind
Bahasa Malaysia: baik hati


tatol

English: to bounce
Bahasa Malaysia: lambung


tawas

English: all cleared
Bahasa Malaysia: sudah dibuang rumput


tawas gimosuonk

English: all clear
Bahasa Malaysia: ditebas bersih sekali


tawiek

English: to carry with a litter
Bahasa Malaysia: pikul mengunakan kayu oleh dua atau lebih


tawo

English: to collect water
Bahasa Malaysia: tadah


tawop

English: a loin cloth
Bahasa Malaysia: cawat


ti'

English: give it to me
Bahasa Malaysia: bawa sini


tia'

English: later
Bahasa Malaysia: kelak


tia' jo'

English: in future
Bahasa Malaysia: masa depan


tia' pagi

English: tomorrow
Bahasa Malaysia: besok


tia' pagi baton

English: The day after tomorrow
Bahasa Malaysia: esok lusa


tia' sodik

English: the next time
Bahasa Malaysia: masa yang akan datang


tibakuo

English: tobacco
Bahasa Malaysia: tembakau


tibant

English: a door
Bahasa Malaysia: pintu


tibilont

English: a constipation
Bahasa Malaysia: sembelit


tibodak

English: a bread fruit species
Bahasa Malaysia: cempedak


tiboduk

English: sticky rice cooked in bamboo - Sticky rice is first pounded into powder before it is poured into bamboo with the inside lined with banana leaves. It is cooked on a wood fire. This sticky rice delicacy is usually very sweet.
Bahasa Malaysia: sejenis lemang kegemaran orang Bidayuh


tibogu

English: a kind of bird


tibogu busuoh

English: Someone who is very quiet. Literally, 'tibogu' is a kind of bird, 'busuoh' is full. After eating 'dunuk' fruit, tibogu is full and remain quiet.
Bahasa Malaysia: Orang yang pendiam.


tiboi'

English: an empty land after harvest
Bahasa Malaysia: tanah kosong


tibolui

English: upside down
Bahasa Malaysia: terbalik


tiboon

English: 1) never; 2) not in use yet
Bahasa Malaysia: 1) tidak pernah; 2) belum guna lagi


tiboont

English: brand new
Bahasa Malaysia: baru


tibowank

English: an abandoned settlement
Bahasa Malaysia: kampung lama yang sudah kosong


tiboyant

English: a bridge - The Bidayuhs often build suspension bridges across rivers and streams with bamboo and rattan using tall trees as support. This helped them get across even when the river swells to the highest level each rainy season and sometimes overflowing their banks.
Bahasa Malaysia: jambatan


tibula'

English: a lie
Bahasa Malaysia: tipu


tibulit

English: a house lizard
Bahasa Malaysia: cicak


tiga'

English: a heel
Bahasa Malaysia: tumit


tigalont

English: to get trapped
Bahasa Malaysia: terperangkap


tigambur

English: scattered
Bahasa Malaysia: Berselerak


tigiengk

English: a leg
Bahasa Malaysia: kaki


tigienk

English: a calf
Bahasa Malaysia: betis


tigowant

English: a large frog
Bahasa Malaysia: katak besar


tii'

English: itchy
Bahasa Malaysia: gatal


tiju'

English: to point
Bahasa Malaysia: menuding


tijuk

English: a top or terminal end of a plant
Bahasa Malaysia: pucuk


tikarak

English: wide open
Bahasa Malaysia: terbuka


tikasuomp

English: a type of meat dish that is pickled - Popular among Bidayuhs are fish and wild boar meat pickle.
Bahasa Malaysia: kasam


tikibur

English: to be over confident, boastful or boasting
Bahasa Malaysia: akbur, terlalu yakin


tikidok

English: agitated
Bahasa Malaysia: geli


tikijod

English: ticklish
Bahasa Malaysia: geli


tikopog

English: cut off
Bahasa Malaysia: terpotong


tikorung

English: coiled up
Bahasa Malaysia: tergulung


tikosad

English: suffering
Bahasa Malaysia: binasa


tiku'

English: mine
Bahasa Malaysia: saya punya


tikuluk

English: united
Bahasa Malaysia: bersatu


tikuruok

English: a skull
Bahasa Malaysia: tengkorak


tikuwant

English: a rhinocerous hornbill
Bahasa Malaysia: enggang


tilambuo'

English: a pitcher plant
Bahasa Malaysia: periuk kera


tilidink

English: side
Bahasa Malaysia: tepi


tilinju'

English: a finger
Bahasa Malaysia: jari


tilinju' po'ont

English: a toe
Bahasa Malaysia: jari kaki


tilishump

English: a snake palm called salacca zalacca
Bahasa Malaysia: salak pondoh


tilobied

English: bamboo knife


timatieg

English: dripping
Bahasa Malaysia: menitis


timirib

English: to fly
Bahasa Malaysia: terbang


timogah

English: famous
Bahasa Malaysia: terkenal


timu

English: a frog
Bahasa Malaysia: sejenis katak


timu'

English: yours
Bahasa Malaysia: engkau punya


timun

English: cumcumbers
Bahasa Malaysia: timun


timutuomp

English: to sink
Bahasa Malaysia: tengelam


tiokas

English: a fern called stenochlaena palustris
Bahasa Malaysia: paku miding


tipakuoh

English: a plate made of sago plant
Bahasa Malaysia: pinggan upih sagu


tipatal

English: to ricochet
Bahasa Malaysia: memantul


tiporak timusub

English: heed over heel


tipu'

English: a rhizomatous plant of the amomum lappaceum species
Bahasa Malaysia: tepus


tipuank

English: to float
Bahasa Malaysia: timbul


tirindak

English: a hat
Bahasa Malaysia: topi terendak


tiritiek

English: a split bamboo of the 'toling' variety - It is a material for making floors and walls of a Bidayuh house
Bahasa Malaysia: buluh betong yang sudah ditetak untuk dijadikan dinding dan lantai


Tirobunk

English: a group of people normally found in the interior of Bau district
Bahasa Malaysia: sekumpulan orang yang menduduki kawasan di pedamalaman daerah Bau


tirubap

English: to fall flat on the face
Bahasa Malaysia: tertiarap


tirupuod

English: a termite
Bahasa Malaysia: anai anai


tito'

English: ours
Bahasa Malaysia: kita punya


tiwas

English: angry - /tɪwas/
Bahasa Malaysia: marah


tiyunk

English: a brinjal - /tɪjᴜŋk/
Bahasa Malaysia: terung


tiyunk daya'

English: a Borneo sour eggplant (Solanum lasiocarpum Dunal) which turns yellow when ripe
Bahasa Malaysia: terung dayak, terung asam


to'int

English: a stomach
Bahasa Malaysia: perut


to'od

English: a stump
Bahasa Malaysia: tunggul


to'ont

English: to set up
Bahasa Malaysia: tahan


to'uh

English: right side
Bahasa Malaysia: kanan


tobah

English: a fermentation - It usually refers to fermented meat or fish.
Bahasa Malaysia: pekasam daging


tobal

English: thick
Bahasa Malaysia: tebal


tobal mokuk

English: very thick
Bahasa Malaysia: sangat tebal


Tobank

English: Tebang
Bahasa Malaysia: Pengkalan Tebang


tobant

English: to bring
Bahasa Malaysia: bawa


tobink

English: a riverside and seaside
Bahasa Malaysia: tebing


tobonk

English: an area that is cut for planting
Bahasa Malaysia: tebasan


tobuh

English: a sugar cane
Bahasa Malaysia: tebu


tod

English: to send
Bahasa Malaysia: hantar


todah

English: sadly
Bahasa Malaysia: sedihnya


todah bih

English: What a pity?
Bahasa Malaysia: betapa sayangnya


todank

English: a corpse
Bahasa Malaysia: mayat


togei

English: bean sprouts
Bahasa Malaysia: taugeh


tok

English: true
Bahasa Malaysia: benar


tok bih

English: It's true, I tell you!
Bahasa Malaysia: Ini kebenarannya.


tok kawo’

English: Absolutely true
Bahasa Malaysia: Sangat benar


tok tok

English: really true
Bahasa Malaysia: memang benar


toka'

English: spider
Bahasa Malaysia: labah labah


tokank

English: a frog
Bahasa Malaysia: sejenis katak


tokei

English: a shopowner
Bahasa Malaysia: tuan punyai kedai


toki'

English: an excrement
Bahasa Malaysia: tahi


tolant

English: to throw away
Bahasa Malaysia: buang


tolie'

English: soft
Bahasa Malaysia: lembut


tolie’ andiek

English: extremely soft
Bahasa Malaysia: sangat lembut


tolik

English: tight
Bahasa Malaysia: ketat


tolik kenining

English: very tight
Bahasa Malaysia: sangat ketat


tolink

English: a large bamboo called the gigantochloa levis - A very useful plant to a Bidayuh community where the bamboo trunk can be used to make poles for a hut, a suspension bridge, or even a tall ladder to reach bird's nests in high interiors of caves. When it is split open and flattened, it is used to make floors and walls of houses.
Bahasa Malaysia: buluh betong


tolint

English: a string
Bahasa Malaysia: tali


tolintpaunt

English: telephone
Bahasa Malaysia: telefon


tolonk tolonk

English: very focussed
Bahasa Malaysia: tumpu penuh perhatian


tolonk tolonk nye ndai kiroja

English: stay focussed on what you are doing
Bahasa Malaysia: tumpukan perhatian kepada tugas


tolu

English: scared
Bahasa Malaysia: gentar


tolunt

English: a jungle
Bahasa Malaysia: hutan


toluok

English: a deep end of stream, river or seaside
Bahasa Malaysia: lubuk


toma'

English: to touch
Bahasa Malaysia: sentuh


tomi

English: a sojourner
Bahasa Malaysia: perantau


tomoh

English: an earthworm
Bahasa Malaysia: cacing tanah


tondok

English: to cook
Bahasa Malaysia: masak


tongan

English: hand, arm
Bahasa Malaysia: tangan


tongga

English: visible
Bahasa Malaysia: kelihatan


tonggos

English: a fresh water fish called Neolisochilus
Bahasa Malaysia: tengas


tongon

English: a stem or tree trunk
Bahasa Malaysia: batang


tongont

English: straight
Bahasa Malaysia: lurus


tongont bilosont

English: very straight
Bahasa Malaysia: sangat lurus


tonju'

English: a porch - It used to be a long verandah made of bamboo poles that stretches from one end of a Bidayuh longhouse to the other. Nowadays, it can still be found on some single family dwellings and it functions much like in the old days where it is used to dry padi, pepper or other things placed on the kasah or a rattan mat. In cool and dry evenings, the tonju is used as a place to congregate with family and neighbors to share stories and gossips.
Bahasa Malaysia: beranda


tonjunk

English: a cape or promontory
Bahasa Malaysia: tanjung


topat

English: a place
Bahasa Malaysia: tempat


Topa’

English: God
Bahasa Malaysia: Tuhan


topo

English: well done
Bahasa Malaysia: terbaik


topui

English: a tropical fruit called baccaurea macrocarp - Its thick rind becomes reddish brown when it is ripe and the flesh inside is yellow which is soft and sweet. The Bidayuh people make a potent fermented drink called tuak topui or tampoi wine from this fruit.
Bahasa Malaysia: tampoi paya


totab

English: a cut mark
Bahasa Malaysia: kesan tetak


totak

English: torn
Bahasa Malaysia: koyak


totak rorak

English: all torn
Bahasa Malaysia: koyak rabak


totap

English: for sure
Bahasa Malaysia: pasti


towan

English: a wound
Bahasa Malaysia: luka


towienk

English: a leaf
Bahasa Malaysia: sejenis daun


towoh

English: to laugh
Bahasa Malaysia: ketawa


toya'

English: a garden
Bahasa Malaysia: ladang


trokant oyuo'

English: a pig's mud bath
Bahasa Malaysia: kubang babi


tu'ant

English: a jungle
Bahasa Malaysia: hutan belantara


tu'uh

English: ripening
Bahasa Malaysia: masak


tuak

English: a rice wine
Bahasa Malaysia: air ragi


tuak tobuh

English: a potent wine made from sugar cane
Bahasa Malaysia: tuak tebu


tuak topui

English: a wine made from the tropical fruit baccaurea macrocarpa
Bahasa Malaysia: air tuak tampoi


tuat

English: a belian pole used to support pepper vines
Bahasa Malaysia: tiang lada


tubad

English: a curse
Bahasa Malaysia: tulah


tubad nyam eh

English: serves him/her right
Bahasa Malaysia: rasakan


tubi'

English: boiled rice
Bahasa Malaysia: nasi


tubi' jaliak

English: porridge
Bahasa Malaysia: nasi bubur


tubie'

English: to be chipped
Bahasa Malaysia: terkelupas


tuboh

English: a poisonous plant called derris elliptica
Bahasa Malaysia: tuba


tubont

English: the end
Bahasa Malaysia: hujung


tudu'

English: towards
Bahasa Malaysia: kepada


tugunk

English: a pile
Bahasa Malaysia: longgokan


tugunk tugunk

English: pile upon pile
Bahasa Malaysia: bertumpuk-tumpuk


tuk

English: to collect
Bahasa Malaysia: kutip


tukas

English: breaks apart
Bahasa Malaysia: tercabut


tukiet

English: to pull or remove something or small pieces of something out of a small opening
Bahasa Malaysia: ungkit


tuku'

English: a stand for cooking
Bahasa Malaysia: kaki dapur


tukuk

English: a beak
Bahasa Malaysia: patok


tula'

English: a fly
Bahasa Malaysia: lalat


tulah tiyuo’

English: extremely accursed
Bahasa Malaysia: sangat terkutuk


tulank

English: bone
Bahasa Malaysia: tulang


tuluoh

English: an egg
Bahasa Malaysia: telur


tuluop

English: deep
Bahasa Malaysia: dalam


tuluop ngalom

English: in the middle of the night
Bahasa Malaysia: tengah malam


tuman

English: to ambush
Bahasa Malaysia: hendap


tumang

English: an orphan
Bahasa Malaysia: anak yatim


tumbank

English: to collapse
Bahasa Malaysia: tumbang


tumbank bikadank

English: to fall flat
Bahasa Malaysia: terbaring


tumbiet

English: came loose
Bahasa Malaysia: tertanggal


tumbu'

English: to grow
Bahasa Malaysia: tumboh


tumbut

English: came off
Bahasa Malaysia: tercabut


tunduk

English: to pick up
Bahasa Malaysia: angkat


Tunduonk

English: Tondong
Bahasa Malaysia: Tondong


tungang

English: able to
Bahasa Malaysia: dapat


tunguo'

English: a neck
Bahasa Malaysia: tengkok


tunguoh

English: a ladder - A traditional Bidayuh ladder is a simple affair of a piece of ironwood log cut at regular intervals to create steps. For a novice climber, it requires careful steps but Bidayuh children of old could run up and down these steps without missing a bit.
Bahasa Malaysia: tangga


tunguon

English: a yam like plant only found on tropical mountain side - /tᴜŋᴜɔn/ Bidayuhs eat the young leaves raw dipped in shrimp paste sauce.
Bahasa Malaysia: daun keladi gunung


tunk

English: to light
Bahasa Malaysia: nyala


tunt

English: on top of
Bahasa Malaysia: atas


tunuong

English: a variety of light wood - /tᴜnᴜɔŋ/ Its bark is often used to make ropes and the trunk is light enough to float for making rafts.
Bahasa Malaysia: sejenis kayu ringan


tuonk

English: also
Bahasa Malaysia: pun


tupai

English: grass
Bahasa Malaysia: rumput


tuus

English: gone down/subsided
Bahasa Malaysia: surut


tuwa'

English: uncle/aunt
Bahasa Malaysia: bapa/emak saudara